به گزارش مشرق، برخي روزنامه هاي صبح امروز سرمقاله و یادداشت روز خود را به موضوعات باده‌فروش از کجا شنید؟!، یمن و قبای وارونه فدرالیسم، همراهی کردن با دشمنان، عصبانیت و فروپاشی روشنفکری، تروریسم؛ ابزار راهبردی، ماموریتی برای آقای اشتون، صف تحقیر و قیمت پیت روغن، شرط شیرین‌کامی ملت، پیوند شوم صهیونیستی- سعودی!، مخالفت با آمریکا یا توافق هسته‌ای؟، نکاتی پیرامون حذف سهمیه بنزین و...  اختصاص داده اند که مشروح آن به شرح زیر است.

باده فروش از کجا شنید؟!

حسین شریعتمداری: آقای دکتر روحانی را با سابقه 37 ساله از حضور نزدیک در عرصه سیاسی پرفراز و نشیب جمهوری اسلامی ایران، می توان و باید یک سیاستمدار کارکشته و سرد و گرم چشیده تلقی کرد ولی متاسفانه، برخی از مواضع ایشان با آنچه از یک سیاستمدار برجسته و مخصوصا در کسوت شریف روحانیت انتظار می رود فاصله زیادی دارد و به این نگرانی دامن می زند که شاید رئیس جمهور محترم کشورمان را شماری از مشاوران ناهمدل و ناهمراه احاطه کرده باشند و مواضع مورد اشاره دستپخت همین مشاوران ناهمدل- و یا دستکم نابلد- باشد. دراین باره اگرچه گفتنی بسیار است ولی اظهارات دیروز آقای دکتر روحانی در «همایش سراسری فرمانداران» موضوع یادداشت پیش روی است که به مواردی از آن اشاره می شود.

1- آقای دکتر روحانی در سخنان دیروز خود باز هم به روال همیشگی و برای چندمین بار به منتقدان دولت حمله کرد و البته این بار از عباراتی نظیر «بروید به جهنم»!، «بی سواد»! «کسانی که از مراکز خاص پول می گیرند»!، «کاسب تحریم»! و ... استفاده نکرد. حملات پی در پی آقای رئیس جمهور به منتقدان، این تلقی را در عرصه سیاسی کشور پدید آورده است که ایشان هرگاه در برنامه های دولت با نارسایی و ناکامی روبرو می شود و یا نشانه هایی از شکست و بن بست را احساس می کند به جای توضیح علت برای مردم که می تواند جلب حمایت و همدلی آنان را در پی داشته باشد، منتقدان دولت را که در مواردی «فرضی»! نیز هستند، به باد انتقاد و عتاب می گیرد.

این روال تا آنجا پیش رفته است که امروز هرگاه رئیس جمهور زبان به ملامت منتقدان می گشاید، بسیاری از مردم و مخاطبان به گونه ای «شرطی» نارسایی ها و ناکامی هایی را جستجو می کنند که دولت محترم در همان ایام با آن روبرو بوده است! و حمله آقای دکتر روحانی به منتقدان را - با عرض پوزش- برای پوشاندن این ناکامی ها و نارسایی ها ارزیابی می کنند!

کاش آقای رئیس جمهور افرادی را بدون تابلوی نهاد ریاست جمهوری به میان مردم می فرستاد و بازتاب سخنان دیروز خود را از زبان آنها می شنید و چنانچه ملاحظه می کرد بسیاری از آنان، برخی از نارسایی های این روزها نظیر ناهماهنگی در افزایش قیمت بنزین، بی تدبیری در افزایش بهای گاز مصرفی، اظهارات چندگانه و متضاد مسئولان دولتی درباره باقی ماندن یا حذف سهمیه بنزین، بخشنامه معاون اول که تا پایان سال هیچ افزایش قیمتی نخواهیم داشت و... را علت حمله اخیر وی به منتقدان می دانند و بر این باورند که توضیح رئیس جمهور درباره چرایی این معضلات و بی تدبیری ها ضروری تر از سخنان دیروز ایشان است.

2- آقای رئیس جمهور در بخشی از سخنان دیروز خود می گوید: «اسرار کشور باید محفوظ باشد، مگر کسی در این شک دارد؟ حالا یک نصیحتی رهبر معظم انقلاب فرمودند و چون رهبر هستند باید نصیحت کنند. حالا عده ای راه می افتند و می گویند؛ دولت! اگر تشنه شدی باید آب بخوری یا دولت! تو به اکسیژن نیاز داری. خودمان هم می دانیم. افرادی که امروز مسئولیت مذاکرات را دارند از لحاظ سیاسی و عمومی و در حد فنی در سطح بالایی هستند»! درباره این بخش از سخنان ایشان گفتنی است؛

الف: ظاهرا آقای رئیس جمهور در این بخش از اظهارات دیروز خود دچار «سهواللسان» و خطای الفاظ شده است، چرا که ایشان به خوبی می دانند توصیه رهبر معظم انقلاب به دولت درباره شنیدن نظر منتقدان، فقط یک «نصیحت» نیست، بلکه توصیه حضرت ایشان یک «دستورالعمل» است که دولت و شخص رئیس جمهور هم به لحاظ قانونی و هم به لحاظ شرعی موظف به اجرای آن هستند. از این روی خواسته عده ای که به تعبیر رئیس جمهور «راه افتاده اند»! و درباره روند مذاکرات و داده ها و ستانده ها توضیح می خواهند، یک اقدام کاملا قانونی است و فرافکنی آقای دکتر روحانی، نه وجاهت قانونی دارد و نه وجاهت شرعی. اگرچه با توجه به شخصیت رئیس جمهور محترم می توان اظهارات یاد شده را به حساب خطای بیان ایشان نوشت و شاید هم به حساب عصبانیت غیرقابل توجیه وی از ناکامی در مذاکرات هسته ای و فاصله فراوانی که میان وعده های اولیه ایشان با نقطه ای که امروزه در آن هستند پدید آمده است...

ب: حتی اگر توصیه رهبرمعظم انقلاب را فقط یک «نصیحت» تلقی کنیم، باز هم آقای رئیس جمهور و دولت ایشان ملزم و مکلف به اجرای بی کم و کاست آن بوده و هستند و اساسا مقبولیت و مشروعیت همه دولتمردان و مسئولان در پیروی از منویات رهبرمعظم انقلاب - چه دستورالعمل و چه نصیحت- قابل تعریف است.

ج: حالا به توصیه حضرت آقا خطاب به رئیس جمهور و تیم مذاکره کننده هسته ای که موضوع بند یاد شده است، توجه کنید؛«همدلی لازم است، همدلی را باید به وجود آورد، همدلی را باید رشد داد. این توصیه من به همه است. الان فرصت خوبی است برای همدلی؛ یک عده ای مخالفند، یک عده ای اعتراض دارند؛ خیلی خب، مسئولین ما که مردمان صادقی هستند، مردمان علاقمند به منافع ملی اند، بسیار خب، یک جمعی از مخالفان را - از آن افرادی که شاخصند- دعوت کنند، حرفهای آنها را بشنوند، ای بسا در حرفهای آنها یک نکته ای باشد که این نکته را اگر رعایت کنند، کارشان بهتر پیش برود؛ اگر چنانچه نکته ای هم نبود، آنها را قانع کنند؛ این می شود همدلی؛ این می شود یکسان سازی دل ها و احساس ها».

آیا هیچ عقل سلیمی می تواند در خیرخواهی حکیمانه این توصیه حضرت آقا برای رئیس جمهور و تیم مذاکره کننده هسته ای کمترین تردیدی روا بدارد؟ آیا همدلی با مردم و از جمله منتقدان نیاز مبرم و حیاتی دولت محترم نیست؟ و یا شنیدن نقد و نظر منتقدان به قول رهبر معظم انقلاب «پیشرفت بهتر کارها» را به دنبال ندارد؟

این توصیه حکیمانه کجا و تعبیر آقای روحانی که «حالا عده ای راه می افتند و می گویند «دولت! اگر تشنه شدی باید آب بخوری، دولت! تو به اکسیژن نیاز داری»؟! آیا انتقاد منتقدان هسته ای این است که چرا دولت وقتی تشنه است آب نمی خورد؟ و یا، چرا توجه ندارد که به اکسیژن نیاز دارد؟! آقای روحانی پیش از این هم در واکنش منتقدان به اقدام نابجای پیاده روی آقای ظریف با جان کری صورت مسئله را تغییر داده و گفته بود «این که بگوئیم یک دیپلمات تند راه رفت یا کتش کج بود، عینکش چطور بود که حرف نشد»! و توضیح نداده بود که کدام منتقدی به کت و عینک آقای ظریف انتقاد کرده بود؟! خدا بر درجات امام راحل ما(ره) بیفزاید که نه فقط انتقاد، بلکه تخطئه را نیز هدیه الهی می دانستند.

3- آقای رئیس جمهور در توجیه خودداری از توضیح درباره جزئیات مذاکرات هسته ای و باخبر کردن مردم از آنچه داده ایم و آنچه گرفته ایم می گوید «اسرار کشور باید محفوظ باشد» و با تأکید می پرسد «مگر کسی در این شک دارد»؟! درباره این بخش از اظهارات دیروز آقای رئیس جمهور باید گفت؛

الف: بی تردید این سخن آقای روحانی قابل قبول و منطقی است که «اسرار کشور باید محفوظ باشد» ولی آنچه درخواست مکرر دلسوزان بوده و هست، افشای اسرار کشور نبوده و نیست، بلکه منتقدان خواستار توضیح درباره «توافق لوزان» هستند زیرا آنچه از متن توافق یاد شده - و یا به قول دولتمردان بیانیه لوزان!- برمی آید، از «داده های نقد» ما در مقابل «وعده های نسیه» حریف حکایت می کند. آنهم وعده های نسیه ای که بهتر است هرگز تحقق پیدا نکند! چرا که ماهیت این وعده های نسیه نیز واگذاری امتیازات بیشتر به طرف مقابل است و به عقیده نگارنده که دلایل آن هم به وضوح ارائه شده است؛ «در توافق لوزان اسب زین شده را داده ایم و افسار پاره تحویل گرفته ایم». خواسته بارها اعلام شده منتقدان، توضیح این «داده ها و گرفته ها» است.

آیا توضیح و خبررسانی دولت محترم درباره متن و محتوای توافق لوزان که در مقیاس بین المللی منتشر شده است، «اسرار محرمانه» تلقی می شود؟! عزیزان مذاکره کننده می گویند آنچه آمریکایی ها در تفسیر خود از توافق لوزان ـ فکت شیت- منتشر کرده اند قابل اعتماد نیست. خب! تفسیر شما از توافق یاد شده چیست؟ اینکه دیگر محرمانه نیست، هست؟! به قول حافظ؛
سرّ خدا که عارف سالک به کس نگفت
در حیرتم که باده فروش از کجا شنید؟!

4- رئیس جمهور محترم در سخنان دیروز خود به انتخابات اشاره کرده و تاکید می کند؛
«انتخابات غیر آزاد معنی ندارد... اگر انتخابات به معنی واقعی بود می توانیم همه در آن رقابت سالم داشته باشیم».
ممکن است بفرمایند مگر غیر از این است که باید انتخابات آزاد داشته باشیم که باید گفت؛ حضرتعالی یک روحانی سیاستمدار و حقوقدان هستید و به یقین می دانید که «اصرار بر یک امر بدیهی به مفهوم و معنای تردید در آن است». جناب روحانی آیا اگر گفته شود «آراء انتخاباتی رئیس جمهور یازدهم باید به دقت شمرده شود» این اظهارنظر به مفهوم آن نیست که صحت شمارش آراء جنابعالی مورد تردید است؟!

دیروز بلافاصله بعد از اظهارات آقای روحانی، این بخش از سخنان ایشان که «انتخابات غیرآزاد معنی ندارد» به تیتر اول خبرگزاری های خارجی نظیر «دویچه وله»، «بی بی سی»، «رادیو آمریکا» و... تبدیل شد و این تفسیر را در پی داشت که سلامت انتخابات پیش روی در ایران مورد تردید رئیس جمهور این کشور است!

یمن و قبای وارونه فدرالیسم

سید محمد اسلامی: ماه هاست که برخی محافل بین المللی از راه حل فدرالیسم برای یمن سخن می گویند. سناریوهای مختلفی براساس این راه حل بیان شده است. برخی از این می گفتند که 21 استان کنونی جمهوری یمن به 6 فدرال تقسیم شود. به تازگی هم از یک طرح جدید سخن گفته شده است که گویا به ابتکار پادشاهی عمان مطرح شده است. در این طرح یمن به یک کشور فدرالی با 2 منطقه ایالتی در جنوب و شمال تبدیل می شود. همیشه در پس چنین طرح ها و ابتکارهایی، انگیزه های سیاسی متفاوتی نهفته است اما فارغ از چنین اهداف و انگیزه هایی، این پرسش وجود دارد که اساسا در یمن یا حتی برخی دیگر از مناطق خاورمیانه می توان از ایده فدرالیسم استفاده کرد؟

قد و قواره قبای فدرالیسم
فدرالیسم یکی از ایده های ذیل عنوان کلی منطقه گرایی (Regionalism) است. منطقه گرایی فرآیندی است که از طریق آن منطقه های جغرافیایی به بخش های مهم سیاسی یا اقتصادی تبدیل می شوند که مبنای همکاری یا (ایجاد) هویت (جدید) می شوند. منطقه گرایی ٢ حالت کلی دارد. در یک حالت، منطقه گرایی یک پدیده فروملی و فرآیند غیرمتمرکزسازی است که درون کشور ها رخ می دهد. این پدیده به عنوان نمونه در کشورهایی دیده می شود که فدرالیسم را تجربه می کنند که شامل ایالات متحده آمریکا، برزیل، پاکستان، استرالیا، مکزیک، سوئد، نیجریه، کانادا، اسپانیا و... است. ایجاد ایالات متحده آمریکا احتمالا محسوس ترین نمونه تاریخی از این قبیل است. از این طریق که ١٣ کلونی استعماری بریتانیایی سابق در شمال آمریکا از طریق پیروزی در "جنگ استقلال" (١٧٧٦) حق حاکمیت مستقل به دست آوردند. آنها ابتدا در قالب کنگره قاره ای(١٧٧٤-١٧٨١)، یک کنفدراسیون ایجاد کردند. با این حال به امید به دست آوردن نفوذ خارجی بیشتر و هماهنگی بیشتر در روابط خارجی شان، این کلونی های سابق گرد هم آمدند و ایالات متحده آمریکا را بنیان نهادند که در سال ١٧٨٩ با تایید قانون اساسی آمریکا اجرایی شد و ایالات متحده آمریکا به عنوان نخستین دولت فدرالی تشکیل شد.

بنابراین در منطقه گرایی فروملی، 2 ویژگی مهم وجود دارد. اول این که در منطقه گرایی فروملی "تفویض اختیارات" به دولت مرکزی اجرا می شود. یعنی همه ایالت ها یک دولت فدرال را به رسمیت می شناسند و بخشی از اختیارات محلی را به این دولت مرکزی واگذار می کنند. نکته مهم تر اینکه در منطقه گرایی فروملی اساسا ایالت های فدرالی به دنبال وحدت و هم افزایی هستند. یعنی منطقه گرایی فروملی به ویژه در شکل فدرالی به دنبال افزایش قدرت کشور حول یک قدرت مرکزی است. یک رابطه بین مرکز و پیرامون است، بین نیروهای واگرایی که می خواهند متحد شوند.

نسبت فدرالیسم و یمن
اما وضعیت کنونی در یمن تلاش برای گرد هم نگه داشتن گروه هایی است که گویی تمایلی به گرد هم ماندن ندارند. یا به تعبیری واقع بینانه تر، برخی قدرت های منطقه می خواهند با دادن هویت ایالتی به حکومت های محلی، بخشی از اختیارات دولت مرکزی را لغو کنند و به گروه های محلی واگذار کنند. این واگذاری قدرت در گام نخست مقدمه ایجاد امکان برای این می شود که گروه های محلی و حکومت های مداخله گر خارجی، روابط سیاسی و نظامی مستقل از دولت مرکزی با یکدیگر ایجاد کنند. ایجاد این روابط مستقل هم در عمل زمینه ساز تجزیه کشور می شود. تجربه اقلیم کردستان در عراق و ادعاهای مسعود بارزانی برای تجزیه عراق به اسم نظام سیاسی فدرال، روشن ترین گواه برای این واقعیت دردناک است. کشورهای خاورمیانه زخم خورده مداخله کشورهای استعماری هستند و طرح راه حل هایی مانند فدرالیسم درباره آن ها، مانند این است که قیف را برعکس استفاده کنیم. ابتکار ایجاد حکومت فدرالی در خوشبینانه ترین حالت پاسخ کوتاه مدت به یک چالش بلند مدت است که در آینده ای نه چندان دور زمان مصرف آن سر می رسد و منقضی می شود.

همراهی کردن با دشمنان

«همراهی کردن با دشمنان»عنوان سرمقاله روزنامه جمهوری اسلامی است که در آن می خوانید؛افکار عمومی در داخل ایران این روزها با حساسیت متوجه مذاکرات هسته ای است. اکثریت قریب به اتفاق مردم خواهان پایان این ماجرا و به نتیجه رسیدن مذاکرات هستند. دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت های گروه 1+5 که طرف مذاکره با ایران هستند نیز همین خواسته را دنبال می کنند.

روشن است که دولت و ملت ایران، منافع و مصالح ملی را در این مذاکرات، قربانی نخواهند کرد و فقط توافقی امضا خواهد شد که در آن، خطوط قرمز ترسیم شده توسط رهبری نظام رعایت شده باشد. با چنین وضعیتی اگر توافق انجام شود و به امضا برسد، به نفع کشور خواهد بود و لازم است تلاش ها در همین جهت ادامه یابد.

شرط موفقیت مذاکرات هسته ای و رسیدن آن به نتیجه مطلوب ملت ایران، اینست که در داخل کشور همه با دولت و گروه مذاکره کنندگان همراهی کنند و آنها را مورد حمایت قرار دهند. مذاکره کنندگان هسته ای، سرداران جبهه سیاسی و اقتصادی کشور هستند که برای احقاق حقوق ملت و کشور درحال جهاد هستند. به همان اندازه که آحاد مردم باید از رزمندگان جبهه جنگ با دشمن حمایت کنند، لازم است جهادگران در جبهه سیاسی و اقتصادی را تقویت نمایند. اکنون صحنه مذاکرات هسته ای دقیقاً همانند صحنه جنگ است. دشمن، گاهی با ابزار نظامی به مصاف می آید و گاهی با ابزارهای دیگری از جنس سیاست و اقتصاد و فرهنگ. هرگز نباید تصور شود که خطر دشمنی که با ابزارهای غیرنظامی به صحنه کارزار آمده، کم تر است. خطر دشمن در صحنه های نبرد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی چه بسا بیشتر هم باشد.

به این واقعیت می توان در تفاوت میان صحنه جنگ نظامی که دشمن را با چشم سر می بیند درحالی که رجز می خواند و سلاح دردست دارد و حمله می کند با صحنه جنگ سیاسی و اقتصادی و فرهنگی که دشمن با چراغ خاموش و توسل به مکر و حیله و ظاهرسازی های فریبنده کار خود را می کند، پی برد. درست به همین دلیل است که مخالفان داخلی دولت ها در جنگ نظامی نمی توانند مخالفت خود را آشکار کنند ولی در جنگ های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی، آزادانه و بدون کمترین واهمه ای در برابر دولت موضع می گیرند و حتی اقدام به کارشکنی می کنند. این وضعیت، کار را سخت تر و جبهه خودی را ضعیف می کند.

اکنون، در برابر دولت و مذاکره کنندگان هسته ای، جبهه گیری شدیدی در داخل وجود دارد که بهیچوجه به نفع کارزاری که مذاکره کنندگان درحال انجام آن هستند نخواهد بود. دشمن، با تمام امکانات وارد صحنه شده و تلاش می کند مانع احقاق حقوق ملت ایران در موضوع هسته ای شود. در شرایطی که همراهی با دولت و گروه مذاکره کننده از اوجب واجبات است مخالفان درست برعکس عمل می کنند و گره ایجاد کردن در کار دولت و گروه مذاکره کننده را از اوجب واجبات می دانند!

طرفه اینکه مخالفان از امکانات زیادی برخوردارند و به روش های گوناگونی نیز متوسل می شوند. رسانه ملی در بست در اختیار آنهاست، از سایر رسانه ها نیز به مقدار زیادی بهره می برند، نیروهای آماده برای وارد کردن در صحنه در اختیار دارند، هر زمان و در هر جا بخواهند با مجوز و بدون مجوز مراسم و راه پیمائی و تجمع برگزار می کنند، به هر کس هرچه بخواهند می گویند و برای چیزی که نام آن را انتقاد می گذارند هیچ حد و مرزی قائل نیستند درحالی که کاملاً روشن است که انتقاد نیست بلکه انتقام است.

در این میان، نباید این واقعیت تلخ را نیز نادیده انگاشت که مسئولان دولتی از قدرتی که قانون در اختیار آنها قرار می دهد استفاده لازم را به عمل می آورند. آنها به مخالفان مجوز می دهند یا اگر بدون مجوز، کاری انجام دهند با دیده اغماض می نگرند ولی در موارد مشابه، حاضر نیستند به طرفداران دولت مجوز بدهند. نام این روش را می توان مدارا با مخالفان گذاشت ولی هنگامی که این روش در کنار نوع برخورد با طرفداران و حامیان دولت قرار می گیرد، نمی توان آن را توجیه کرد و عنوان عدالت را بر آن منطبق دانست. اینکه استاندار منصوب دولت، در برابر مخالفان دولت ساکت باشد و حتی با آنها همراهی کند ولی به موافقان اجازه سخنرانی ندهد را نمی توان عدالت دانست. اینکه فرماندار یک شهر به ابزاری برای گرم شدن تنور کارگاه مخالفان دولت تبدیل شود، نمی تواند تحت عنوان زیبای «مدارا» قرار گیرد. اینها نشانه های ضعف دولت هستند که اگر ادامه یابند، دولت نمی تواند حتی به وظایف عادی خود عمل کند.

چاره کار اینست که اولاً دولت با استفاده از اختیارات قانونی خود، تمام تحرکات، اعم از موافق و مخالف را به چارچوب های قانونی هدایت کند و ثانیاً مخالفان به روش هائی متوسل نشوند که در افکار عمومی به کارشکنی در برابر مذاکرات هسته ای متهم شوند. اکنون، متاسفانه افکار عمومی نسبت به برخوردهای مخالفان مذاکرات هسته ای قضاوت منفی دارد و آنها را به تلاش برای جلوگیری از موفقیت دولت متهم می کند و ریشه این مخالفت ها را به چشم طمعی که مخالفان به انتخابات اسفند ماه دوخته اند و همینطور انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم نسبت می دهند. مخالفان باید با تجدیدنظر در روش های خود، قضاوت افکار عمومی را تغییر دهند تا اینگونه زیر علامت سئوال نباشند.

همه باید به چارچوب های مشخص شده توسط رهبری پای بندی نشان دهند و به مذاکره کنندگان هسته ای برای رسیدن به توافقی که خطوط قرمز ترسیم شده توسط رهبری در آن رعایت شده باشد کمک نمایند. مصالح کشور و منافع ملی ایجاب می کند مذاکره کنندگان هسته ای کشورمان تقویت شوند و مخالفان باید بدانند که تضعیف این مجاهدان جبهه سیاسی، همراهی کردن با دشمنان است.

یک میلیون دیپلم بدلی صادر شده است

علیرضا سلیمی: متاسفانه بحث دیپلم های بدلی و فوری، واقعیتی است که نمی توان آن را انکار کرد. ما به آمارهایی رسیده ایم مبنی بر این که تاکنون بیش از یک میلیون دیپلم بدلی در کشور صادر شده است.

داستان این دیپلم های بدلی هم از سال 83 باب شد و ترویج پیدا کرد. بسیاری از موسسات در این 11 سال اخیر، دیپلم های فوری را صادر کرده اند که فاقد وجاهت علمی است البته در جلسات متعددی که با مسئولان آموزشی داشتیم، بارها نسبت به این موضوع هشدار داده و عنوان کرده ایم که این شرایط باید مدیریت شود اما در صورتی که این رویه ادامه یابد و همچنان روند صدور دیپلم های بدلی ادامه داشته باشد، شاهد تبعات بسیاری در جامعه خواهیم بود.

یکی از مهم ترین تاثیرات منفی این فرآیند غلط این است که برخی از همین افراد، بعدها در مقاطع بالاتر آموزش عالی تحصیل خواهند کرد و چه بسا در نهادهای عمومی هم به عنوان مدیر فعالیت کنند.

حال تصور کنید مدیری که دیپلمش بدلی است، اطلاعات کافی و دلسوزی لازم برای خدمت به مردم را ندارد و نمی تواند برای آن سازمان و برای مردم مفید باشد.

در این شرایط، افراد توانمند هم رفته رفته از چرخه مدیریت کشور خارج می شوند و جای آنها را کسانی می گیرند که از توان علمی لازم برخوردار نیستند.

مشکل بعدی که این شرایط به وجود می آورد این است که وقتی افرادی بدون زحمت به دیپلم های فوری دسترسی پیدا می کنند، انگیزه تحصیلی دیگر افراد زحمتکش هم پایین می آید و شأن و وجاهت مدارک علمی هم زیر سوال می رود.

از سوی دیگر، ادامه این روند در نهایت به افت علمی در کشور منجر می شود و اعتماد مردم به نظام آموزشی را خدشه دار می کند.

عصبانیت و فروپاشی روشنفکری

دکتر حامد حاجی حیدری: قضیه سطح بالای عصبانیت در این جامعه، قدری ناشی از این حقیقت است که عصبانیت و پرخاشگری، به یکی از خلقیات ثابت روشنفکران و «گروه عقلا» تبدیل شده است. این سطح از عصبانیت که خود را در رده های مختلف نخبگی این جامعه، در مطبوعات و برنامه های تلویزیونی مانند «مناظره»، «نود»، «هفت» و... آشکار می سازد به نحوی واکنش خودآگاه یا ناخودآگاه در میان روشنفکران، در مقابل فروپاشی ساختار قدرت روشنفکران در جریان یک «انقلاب طولانی» است.

دویست سال از قتل امیرکبیر و افتتاح دارالفنون در غیاب امیرکبیر، که منجر به ریشه گیری روشنفکری در این کشور شد، می گذرد و از همان وقت، نحوی «انقلاب طولانی»، علیه روشنفکری در جریان بوده است. مقاومت ها از همان ابتدا، شروع شد و روشنفکری پاسخ این مقاومت ها را با خشونتی دور از انتظار داد؛ مرجع تقلید مردم تهران را در میدان توپخانه و مقابل قورخانه به دار آویخت.

از آن زمان، روشنفکر، با اعتقاد به نمایندگی یک «فرهنگ والا»، دامان خود را از «فرهنگ عامه مشحون از سنت ها و ارزش ها و عواطف دور داشت؛ او خود را نماینده فیلسوفان مطلق اروپایی می دانست، و هنوز هم کم و بیش می داند. از این قرار، نه فقط مردم، بلکه حکمای پیشین همین ملت را به عنوان نیروهای «سنتی» و «بی عقل» طرد کرد و به جای ارکان «سنت» و «عقل متعهد به ارزش»، «مدرن بودن» یا «عقل متخصص در حس» را به عنوان فضیلت محوری اعلام می کند. به استناد این فضیلت، او که به زبان فرنگی آشنا بود و مانند اهالی فرنگ لباس می پوشید و غذاهای آنان را می خورد و از همه مهمتر فرهنگ خودی را طرد می کرد، هرمی فرهنگی را بنیاد گذاشت که روشنفکر بر تارک آن می ایستاد، قدرت های سیاسی و اقتصادی در میان، و دو دسته، یعنی عامه مردم و حکیمان متعهد به ارزش را در قعر جامعه می کوبید و حتی اعدام می کرد.

حالا، اما، در تحولی که به وساطت دگرگونی عظیم در فناوری ارتباطات رخ داده، امکانی فراهم آمده است که «عقل عامه» فضایل خود را آشکارا رویاروی عقل «گروه عقلا» یا همان «روشنفکران انگلیسی و فرانسوی و آمریکایی» قرار دهد، و یک صف آرایی کوبنده و مغلوبه شکل بگیرد؛ یک صف آرایی که به دلیل بحران فکری و اقتصادی و سیاسی گسترده در سرزمین های مادری روشنفکر در ارض انگلستان و فرانسه و آمریکا، دیگر از سوی، پدرخوانده ها نیز حمایت نمی شود. روشنفکر دیگر از حمایت خارجی بهره مند نیست، و طی دویست سال اخیر، این نخستین بار است که چنین پشت روشنفکر در رویارویی با رقبای داخلی اش خالی می شود.

کاوش در رگ و ریشه قضیه
تز 1.
دولت ها، می آیند و می روند، ولی، انگار، سیطره های فرهنگی می مانند و می مانند. ولی، نه.
در قیاس با تحولات فرهنگی، تحولات سیاسی، تندتر رخ می دهند، و زودتر باور می شوند. بر عکس، تحولات فرهنگی، کندتر رخ می دهند و دیرتر باور می شوند. آن چه در این مطلب کاوش می شود، تز اخیر است. این که تحولات فرهنگ منجر به فروپاشی روشنفکری، دیرتر باور می شوند. کسی باور نمی کند که دیگر روشنفکری در میان نخواهد بود. این که هم اکنون، تحول بزرگی از جنس انقلاب در حال روی دادن است که باور نمی شود. دولت ها رفته اند، ولی دولت روشنفکران، از یک دوره به دوره دیگر، مانده است، تا امروز که موقعیتی پدید آمده است که طی آن، همه چیز زیر و رو می شود. روشنفکران، به قعر جامعه می روند و در بهترین حالت، هدف استهزاء قرار می گیرند، و در عوض فرهنگ عامه که مدت ها توسط آنان تحقیر می شد، با وجوه مکرم و مذمومش، یکجا بر تارک هرم جامعه کشیده می شود. روشنفکر، با تشویق نهادهای سه گانه غرب مدرن، یعنی (1) دانش عینی و حسی خام و (2) دموکراسی خام و (3) تولید انبوه صنعتی ضد انسانی، خود، مسبب فرو ریختن هیمنه خود شد. همان طور که غرب مدرن، هم اکنون به ضد خود تبدیل شده است.
تز 2.

طنین تاریخی این تحول، موسوم به «انقلاب طولانی»، آن است که یک «سبک» حاکم فرهنگی و فکری که به تفاوت در ممالک گوناگون، بین پانصد تا صد سال مسلط بود، رو به زوال می رود؛ نه فقط رو به زوال می رود، بلکه به قعر می نشیند. قعرنشینان به صدر می آیند و صدرنشینان به قعر می روند. فرهنگ اصطلاحاً والا، به قعر می رود و فرهنگ عامه به صدر هرم فرهنگی صعود می کند. بدین ترتیب، جای فرهنگ والا و فرهنگ عامه تعویض می شود.

واژه «انقلاب طولانی» (ملهم از ریموند ویلیامز، تحلیلگر برجسته فرهنگ)، واژه غریبی است. اشاره به «انقلاب» دارد، به این معنا که جای صدر و قعر جامعه در آن عوض می شود، و اشاره به «طولانی» دارد، از آن رو که به رغم باور متداول از انقلاب های سیاسی، که معمولاً برق آسا هستند، این انقلاب علیه روشنفکری، به طور متوسط، دویست سال به طول انجامیده است، و از این باب، یک «انقلاب طولانی» است. ولی طولانی بودن هم «انقلاب» است و هم «طولانی».
تز 3.

در یک سطح تحلیل عمیق تر، روشنفکر، با ابداع واژه «فر+هنگ» که به «فرا + هنگ» تعبیر شد، خود را در یک سطح بالاتر و «فرا» قرار داد و سایر مردم را در سطح «هنگ»، و این، نمی توانست،

بی واکنش مردم باقی بماند. طبیعت واژۀ «فرهنگ» به گونه ای است که هرگز نمی توان آن را بدون پاره ای بحث و جدال ها و اما، و اگرها به زبان آورد یا از کسی پذیرفت.

«فرهنگ» از آن دسته واژگانی است که دائم مورد سوء استفاده روشنفکران قرار گرفته است. عموماً معانی ای که به این عبارات نسبت داده شده، مستند به پیش فرض هایی از جنس قدرت و اعمال قدرت بوده است. در تمام روایت های روشنفکری ایرانی از فلسفه اروپایی اعم از کانت و هگل و نظریه های کلاسیک جامعه شناختی و انسان شناسی فرهنگی گرفته تا حرکت های سده بیستم و ساختارگرایی و هرمنوتیک نوین و نقد ادبی و زیباشناسی انتقادی و کارکردگرایی فرهنگی، همه و همه، سنخ های مختلف روشنفکران کوشیده اند تا به وساطت واژه «فرهنگ»، موقعیت برتر خود را تضمین نمایند.

این تنوع هم به نوبه خود، باعث شده است که دستیابی به معیارهای فرهنگی (چه از سوی آفریننده اثر و چه از طرف بیننده و شنونده و خواننده) روز به روز دشوارتر شود، و این ابهام وسیع، نهایتاً در یک عرصه فیصله بخش مانند رسانه های جدید در بستر اینترنت، به ضرر روشنفکری تمام شد و «فرهنگ» از فرط پیچیدگی خاصیت معیاری خود را از دست داد. یکی از مسائل اساسی که گفتمان امروز «فرهنگ» بر محور آن می گردد و نقشی انکار ناشدنی در دریافت «فرهنگ» دارد، همین تعارض میان مطلق گرایی و نسبی گرایی است؛ نسبی گرایی که ریشه در خامی مطلق گرایی نزد روشنفکران نسل قبل دارد. مطلق گرایی خامی که صرفاً بر پایه حس ها قرار گیرد و از امر متعالی حذر کند، سرنوشتی بهتر از این پیدا نمی کند.

اگر «فرهنگ» از این دیدگاه مورد ارزیابی قرار گیرد، دیگر هیچ فعالیتی نه تفننی و سرگرم کننده و نه متعالی و نه زورکی و نه متظاهرانه تصور خواهد شد؛ به نحوی هر کی هر کی. به بیان دیگر هر فعالیت، در متن خود ماهیت ستیهنده خواهد داشت. این مسئله، گاهی به شکل تفاوت های میان سرآمدباوری و برابرخواهی چهره می نمایاند، گاهی در نحوه سیاسی کردن یا سیاست زدایی خود را نشان می دهد و گاهی هم در تضادهای ایدئولوژیک نقش خود را ایفا می کند. از همین رهگذر هم هست که مفهوم امروزی فرهنگ را نه می توان با کلی بافی های دیگر یک کاسه کرد و نه می توان آن را در نسبی نگری های پست مدرن مستحیل ساخت. بیشتر، نحوی درخت دعواست که خصوصاً در عرصه هنر و سینما، موجب مشاجره نسل قدیم روشنفکران و نسل تازه هنرمندانی است که از دید نسل قدیمی ها عنوانی بهتر از «هنرور» پیدا نمی کنند.

در این مشاجره، واژه فرهنگ میان دو قطب و دو معنای متفاوت در نوسان است؛ فرهنگ متعالی، فرهنگ عوام؛ این دو واژه، در واقع، دو برچسب برای دو طرف رقابت و قدرت هستند، و آن چه موقعیت فعلی را به یک موقعیت انقلابی تبدیل کرده است، نه تنها این است که دو طرف از این که عبارت «فر+هنگ» توسط روشنفکران مورد سوء استفاده قرار می گیرد و به «فرا+هنگ» تعبیر می شود اطلاع دارند، بلکه عامه، تصمیم گرفته است که این ادعا را از دست روشنفکری بگیرد، و در واکنش، روشنفکر پرخاش می کند (توأم با اقتباس آزاد از ریموند ویلیامز و علی اصغر قره باغی).

تروریسم؛ ابزار راهبردی

پیرمحمد ملازهی: بهره گیری دستگاه های امنیتی کشورها از گروه های تروریستی علیه رقبایشان پدیده ناشناخته ای نیست، اما اینکه یک دولت مهم و بزرگ نظیر هندوستان به صراحت اعلام کند که از تروریسم علیه تروریسم در مورد پاکستان استفاده خواهد کرد، موضوعی کاملاً جدید و بی سابقه است.

پرسش این است که چه تحولی در منطقه جنوب آسیا روی داده که هندوستان را به این موضع رسانده است که به طور رسمی اعلام کند، از تروریسم علیه تروریسم استفاده خواهد کرد.

واقعیت آن است که پاسخ روشن و قانع کننده ای وجود ندارد، اما این موضع جدید هندوستان را باید در ارتباط با سیاستهای آژانس اطلاعات محرمانه ارتش پاکستان در نظر گرفت.

هندوستان بر این باور است که بیشتر گروه های کشمیری و هندی مسلمان که برای استقلال کشمیر دست به سلاح برده اند، از حمایتهای مالی و تسلیحاتی و آموزشهای ارتش پاکستان برخوردارند.

لشکر طیبه مهمترین، قوی ترین و سازمان یافته ترین گروه های تروریستی از نظر هندوستان است که با حمایت ارتش پاکستان عملیات مهمی نظیر حمله به پارلمان هند و عملیات بمبئی در سالهای گذشته را انجام داده است.

البته آژانس اطلاعات محرمانه پاکستان(آی اس آی)، همواره ادعای هند را تکذیب کرده، ولی این گونه تکذیبها برای هند و سازمان امنیتی اش قانع کننده نبوده است.

از نظر هندوستان، تروریسم ابزاری راهبردی برای بخش امنیتی ارتش پاکستان است که در مواقع ضروری علیه این کشور به کار گرفته می شود، برداشتی که از قضا در افغانستان درباره آژانس اطلاعاتی ارتش پاکستان درباره گروه طالبان و شبکه حقانی هم وجود دارد و دستگاه اطلاعاتی هندوستان و افغانستان را در دوره حامد کرزی به هم نزدیک کرده بود.

حاصل این نزدیکی آن چیزی است که اکنون هند از آن به نام تروریسم علیه تروریسم یاد می کند. ظاهراً یا حداقل آن طور که در پاکستان تصور می شود، دو جریان تحریک طالبان پاکستان و ارتش آزادی بخش بلوچستان به نوعی در پیوند با هندوستان قرار گرفته اند که اگر این تصور درست باشد، سیاست جدید هند در بهره گیری از تروریسم به عنوان یک ابزار مؤثر و کارآمد علیه پاکستان را می تواند به درستی توضیح دهد. این سیاست در حقیقت نوعی مقابله به مثل است و از همین جاست که در پاکستان بشدت نگران آفرین شده است.

نگاه هندوستان به تروریسم در مقابل تروریسم، پاکستان را در موقعیت دشواری قرار می دهد و احتمالاً دستگاه اطلاعاتی ارتش این کشور را مجبور به بازنگری در راهبرد استفاده ابزاری از تروریسم خواهد کرد. اما موضوع پیچیده تر از این به نظر می رسد.

گروه هایی که هند و پاکستان از آنها تلقی تروریستی دارند، خود را مجاهدان در راه خدا می دانند و انگیزه های قوی ایدئولوژیک دارند.

در مقابل تحریک طالبان و ارتش خلق بلوچ که اولی برای اسلامی کردن قدرت در پاکستان دست به سلاح برده و دومی استقلال بلوچستان از پاکستان را هدف خود می داند، از نگاه پاکستان تروریست هستند و بالقوه همان گروه هایی محسوب می شوند که هند در راهبرد تروریسم علیه تروریسم می تواند آنها را مورد توجه قرار دهد.

بنابراین اگر هدف هندوستان از اعلام این سیاست جدید در قبال پاکستان اعمال فشار بر آژانس اطلاعات ارتش این کشور برای قطع حمایتهایش از گروه های کشمیری و یا هندی در میان مسلمانان این کشور نباشد و واقعاً بخواهد با پاکستان مقابله به مثل کند، این امر می تواند جنوب آسیا را در دوره جدیدی از تنش و بحران امنیتی درگیر سازد که هیچ کدام از دو کشور از آن سود نخواهند برد.

بویژه آنکه خطر بزرگتری برای پاکستان و افغانستان به نام دولت اسلامی یا همان داعش مطرح شده است که در نقشه های راهبردی اش تا عمق خاک هندوستان و هرجا که مسلمانان حضور جمعیتی دارند، پیش رفته است و به تصرف افغانستان و پاکستان قانع نیست.

آیا هندوستان در مقابله به مثل با پاکستان در مقابل لشکر طیبه مورد حمایت «آی اس آی» به داعش نظر دارد؟ قضاوت در این باره ساده نیست، ولی در عین حال در این امر هم نمی توان تردید کرد که تروریسم ابزاری راهبردی برای همه دستگاه های امنیتی منطقه ای و فرامنطقه ای است.

خطر دقیقاً همین جاست. اینکه همگان تلقی استقاده ابزاری از یکدیگر داشته باشند و در این بین صلح و ثبات و توده های مردم بی گناه قربانی شوند، همچنان که در خاورمیانه عربی اکنون شاهد آن هستیم.

ماموریتی برای آقای اشتون

علی تتماج: اشتون کارتر وزیر دفاع آمریکا در سفری دوره ای راهی شرق آسیا شده است. وی در این سفر از هند، سنگاپور و ویتنام دیدار خواهد داشت. در باب اهداف و دلایل این سفر دیدگاه های متعددی مطرح است که بخش اصلی آن شامل دو حوزه توسعه نفوذ آمریکا در شرق آسیا و مهار نظامی چین است. بر اساس راهبرد سال ۲۰۲۵ آمریکا، هر چند که غرب آسیا و آفریقا از حوزه های اصلی رفتاری آمریکا برای تامین انرژی می باشند اما حوزه رقابتی شرق برای آمریکا دارای اهمیت بیشتری است.

بسیاری از ناظران سیاسی بر این عقیده اند که آمریکا با بهره گیری از مولفه های حاشیه ای نظیر گروه های تروریستی غرب آسیا و آفریقا را مشغول و درگیر ساخته تا ضمن استمرار روند انتقال انرژی به آمریکا از ایجاد قدرت ضد آمریکایی در این مناطق جلوگیری نماید. اما حوزه شرق با محوریت چین برای آمریکا تهدیدی مهم قلمداد می شود چراکه حوزه انحصاری آمریکا یعنی اقتصاد را هدف قرار داده است. آمریکا اجبارا باید به شرق گرایش یابد تا از ایجاد قدرت های نوظهور جلوگیری نماید.

بر اساس راهبرد آمریکا، حضور نظامی در شرق از اولویت های آمریکا است که می تواند تضمین کننده اهداف آمریکا در این منطقه باشد. با توجه به این شرایط سفر سران نظامی و سیاسی آمریکا به منطقه براساس همین راهبرد تعریف می گردد در حالی که بهانه اصلی آن را مقابله با چین تشکیل می دهد. سفر اشتون کارتر به سنگاپور، هند و ویتنام دقیقا برگرفته از همین سیاست ها است. جالب توجه آنکه آمریکا تلاش دارد تا خود را ناجی این کشورها در برابر چین معرفی نماید که سخنان اشتون کارتر در باب دریای چین و مخالفت با انصار پکن بر این منطقه نمودی از این رفتار می باشد.

هر چند که مقابله با قدرت روز افزون چین از اهداف آمریکا می باشد اما یک نکته بسیار مهم مطرح است و آن بازی آمریکا با کشورهای منطقه به بهانه مقابله با چین است. حقیقت امر آن است که شرق آسیا با اتحادیه آسه آن و ظرفیت هایی که کشورهای منطقه دارند می توانند نقشی مهم در اقتصاد جهان ایفا نمایند که تهدیدی بزرگ برای آمریکا می باشد. واشنگتن با سوق دادن منطقه به نظامی گری از یک سو به دنبال ایجاد پایگاه های خود در این کشورها است که اشغال رسمی آنان است و از سوی دیگر منابع اقتصادی آنها را به سمت خریدهای تسلیحاتی سوق می دهد که نتیجه آن خروج آنها از اقتصاد جهانی است.

به عبارتی سغر اشتون کارتر به سنگاپور، هند و ویتنام نه برای کمک به این کشورها برای مقابله با چین بلکه برای تحریک این کشورها و کل منطقه به نظامی گری است که در کنار درآمد اقتصادی برای آمریکا، سلطه این کشور بر شرق را پیگیری می کند که از محورهای آن سلطه بر همین کشورهایی است که تصور هم پیمانی آمریکا با آنان علیه چین را در سر دارند.

صف تحقیر و قیمت پیت روغن

محمدرضا کردلو: داشت راه می افتاد که سوار شدم. تاکسی سوار شدن در حال حرکت هم یکی از تخصص هایی است که اتفاقا غول آخرش، در تقاطع ولی عصر است. مخصوصا این روزها که راننده ها به خاطر توقف ممکن است جریمه هم بشوند. ۳ تا صندلی عقب پر بود. تا نشستم متوجه صدای رئیس جمهور شدم. رادیو روشن بود. طبیعی بود که با هر جمله رئیس جمهور مسافران چیزی بگویند. مخصوصا آن ۳ مسافری که در صندلی عقب یکی جدی تر از دیگری نشسته بودند.

راننده اما کلا با لبخند نمکینی رانندگی می کرد. روحانی که انگار در جمع مسؤولان انتخاباتی حرف می زد، می گفت «باید صندوق ها، صندوق های شفاف باشد، از مقوا و چسب و پارچه نباشد تا همه رای خود را ببینند».

یکی از صندلی عقب گفت: رئیس جمهور مث اینکه چند سالیه رای نداده ها! دیگری گفت: صندوق ها که پلاستیکی بوده این چند باری که ما رای دادیم. راننده با همان سیستم لبخند نمکین گفت: منظور آقای روحانی اینه که امسال هم مثل دفعات قبل باشه! (نیشخند مسافران)

بین این اظهارنظرها چند جمله رئیس جمهور از دستمان در رفت. یکی از مسافران که ساکت تر نشسته بود، گفت: آقا اجازه بدید صدای رادیو برسه ببینیم آقای روحانی چی میگن.

روحانی داشت حرف می زد. ادامه داد: «امروز دیگر از صف های تحقیرکننده خبری نیست» یا «امروز دیگر صف های تحقیرکننده نداریم». یک چیزی شبیه به این خلاصه! این دفعه راننده در حالی که مستقیم جلو را نگاه می کرد، با لهجه شیرینش گفت: عجب! حتما صف پمپی بنزینو و سبدی کالا تکریم کننده است؟! حرفا می زنه این آقای روحانی ها. مسافری که ساکت تر از بقیه بود و خیلی دوست داشت با دقت حرف های رئیس جمهور را گوش کند، گفت: آقا پیش میاد دیگه. وسعت کار خیلی زیاد بود. شما خودت میان 5 نفر بخوای یه چیزی تقسیم کنی کلی انرژی و زمان می گیره، آخرش هم به مشکل می خوری. مسافر دیگر صندلی عقب که سبیل مشتی ای داشت، گفت: «داداش من! ضعف برنامه ریزی رو گردن زیادی کار ننداز. من خودم روزی 1000تا غذا بین مشتری تقسیم می کنم، هیچ مشکلی هم ندارم. برنامه ریزی ندارن، ملت رو اسیر می کنن». کمی که حرف زد فهمیدیم مدیر یکی از رستوران های معروف خیابان ولی عصر است.
حالا برای چی تاکسی سوار شده بود، خدا می داند!

راننده هم گفت: والا 4-3 روزه فقط تو صف بنزینم. هیچ احساس خوبی هم ندارم. تحقیر که نه ولی آدم احساس بدی بهش دست می ده.

روحانی همینطور داشت حرف می زد. در بین حرف ها انگار که کنایه ای به کسی زده باشد، گفت: «این بی ادبی ها، زبان زشت و تند حرف زدن از کجا آمده؟». یاد تیتر «بروید به جهنم» افتادم. حرف تو حرف داخل تاکسی بالا گرفته بود سر قضیه «صف تحقیر». آن دیگری که انگار دفتردستکی هم برای خودش داشت و ژست و قیافه اش به بقیه نمی خورد، گفت: «اصلا وقتی یه کشوری صرفا مصرف کننده باشه این بلاها سرش میاد. اصلا شما برو سبد کالا رو تو ترکیه پخش کن. اگه کسی اومد بگیره. دولت هم بی برنامگی می کنه و الکی توقع ایجاد می کنه. این همه هم مشکل پیش میاد. راننده گفت: عزیز من! اینا واردات زیاد کردن، انبارها پره. الان باز هم پر بشه سبد کالا میدن، حالا نیگا کن». منظورش این بود که معیار توزیع سبد کالا نیاز مردم نیست، اضافه کالای انبارهاست. بحث تخصصی درباره «سبد کالا» و «صف تحقیر» ادامه داشت و روحانی همینطور حرف می زد.

جایی از صحبت هایش حرف جالبی زد؛ گفت: دولتی می خواهیم که قیمت ها از 8 صبح تا 9 صبح فرق نکند. راننده گفت: «خدا پدرت رو بیامرزه. ماهم همینو می گیم.» مدیر رستوران معروف گفت: «خب! حتما می خواد مغازه ها رو هم ما درست کنیم. پیت روغن رو امروز می گیرم 60، فردا میگه65، هر ساعت یه قیمت دارن. بهشون هم میگی، میگن دولت بخشنامه کرده. تهش هم درمیاد که بله آقا، قانون دولته اصلا. با حرف که کار درست نمی شه».

حرف های روحانی تمام شد، در میان بحث های تاکسی. خیلی از جاها صدای رئیس جمهور نمی رسید البته ولی بعد از اینکه مجری رادیو گفت صحبت های رئیس جمهور تمام شد، راننده گفت: راستی! درباره بنزین چیزی نگفت؟!

شرط شیرین کامی ملت

دکتر عبدالله گنجی: رئیس جمهور محترم در جمع فرمانداران سراسر کشور از جمعی که آنان را «عده ای» خواند خواست که بگذارند کام ملت شیرین بماند و شاخص برای این تلخکامی را «شعار» دانستند و احتمالاً این شعارها را موجب عبوس شدن دشمن مذاکره کننده می دانند. عدم تلخکامی ملت نه تنها عقلایی است که اصل شیرین کامی یک حق است اما آنچه باعث سوءتفاهم است، کج تابی مفاهیم، دستگاه معنادهی به مقولات و تفسیر ها از پدیده های موردمنازعه است. بدون تردید چه اصحاب قدرت و چه دیگر دلسوزان انقلاب اسلامی به دنبال تلخکامی ملت نیستند، چرا که اگر اهل قدرت باشند به رأی این ملت نیاز دارند و اگر اهل قدرت نباشند و خود را در تراز انقلاب اسلامی تعریف کنند، «رضایت عمومی» ملت از نظام را بالاترین آرزوی خود تعریف کرده اند.

اما کام ملت چگونه تلخ می شود؟ و آیا اصلاً امکان تلخ نشدن کام ملت وجود دارد؟ بدون تردید ما در مدینه فاضله افلاطون زیست نمی نماییم و زندگی و حیات آدمی مملو از تلخی ها و شیرینی هاست و در جامعه ای که «دانستن را حق مردم» می دانند، باید تلخی ها و شیرینی ها توأم بیان شود تا باور به بلوغ ملت را اثبات کنیم. تلخکامی ممکن است بر اساس طرح «واقعیت های تلخ»، «دروغ های تلخ» یا «مصلحت های تلخ» باشد و در عین حال ممکن است شیرین کامی بر اساس «واقعیت های شیرین»، «دروغ های شیرین» یا «مصلحت های عرفی گرا» باشد. اما هر آنچه باشد ملت نمی پذیرند که واقعیت های کشور را ندانند تا شیرین کام بمانند.

ممکن است مصلحت ایجاب کند که مطلبی را به ملت نگوییم چرا که طرح یک واقعیت در فضای عمومی کشور به گوش دشمن هم می رسد اما اگر گمان شود که نگفتن واقعیت ها به ملت موجب شیرین کامی است، می توان آن را «شیرینی کاذب» دانست. «تلخی صادقانه» مفهومی بود که شهید بهشتی به کار گرفت و آن را به «شیرینی منافقانه» ترجیح می داد و به همین دلیل سیره آن شهید بزرگوار زبانزد خاص و عام است. آنچه می تواند کام ملت را شیرین کند، غیرقابل فهم نیست؛ مسائل اساسی کشور روشن است. برخی واقعیت های موجود به خودی خود تلخند، حال اگر کسی آنان را برای آگاهی ملت مرور کند نباید به عنوان مقصر مورد هجمه قرار گیرد. عنوان کردن برخی تلخی ها بازدارنده و هشداردهنده است، به طور مثال اعلام کشته شدن سالانه بیش از 25 هزار نفر از هموطنان در تصادفات جاده ای باعث تلخکامی است اما گفتن آن مواهبی دارد که در عین تلخی موجب بازدارندگی و تجربه آموزی است. اما آنچه کام ملت را شیرین می کند را می توان به شرح ذیل خلاصه کرد.

1- ایجاد پیوند بین اصول، شعارها و کارآمدی مهم ترین عامل در «رضایت اجتماعی» است و این رضایت مهم ترین شیرین کامی ملت است. افرادی که ساختار، جریانات، قوانین، رهبری، روابط خارجی و مسائل کشور را می دانند و می شناسند و وارد صحنه قدرت می شوند، فرار از شعارهایشان مهم ترین تلخکامی است. نمی توان از عدم شناخت یا عدم توان به شعار روی آورد و همزمان شعار دادن را عملی نکوهیده معرفی کرد.

2- شعار امری مذموم نیست. شعار جهت گیری و شناسه و قبله حرکت یک ملت است. اما ایران اسلامی، رهبران و ملت آن از معدود ملت های جهان هستند که در قالب شعار، صداقت، مرزبندی و هویت خود را معرفی کردند و در میدان عمل نیز به آن جامه عمل پوشاندند. ملت ما از شعار هایی که منجر به عمل می شود شیرین کام می شود اما از شعارهایی که صرفاً بلوف محسوب می شود متنفر است. امام (ره) می فرمود: «به لطف خداوند بزرگ ملت ما توانسته است در اکثر زمینه هایی که شعار داده است به موفقیت نائل شود. ما شعار سرنگونی رژیم شاه را در عمل نظاره کرده ایم، ما شعار آزادی و استقلال را به عمل خود زینت بخشیده ایم. ما شعار مرگ بر امریکا را در عمل جوانان پرشور و قهرمان و مسلمان در تسخیر لانه فساد و جاسوسی امریکا تماشا کرده ایم. ما همه شعارهایمان را با عمل محک زده ایم». بعد از این فراز، حضرت امام بلافاصله جلوه ای از تلخکامی را نشان می دهند و می نویسند: «البته معترفیم که در مسیر عمل، موانع زیادی به وجود آمده است که مجبور شده ایم روش ها و تاکتیک ها را عوض نماییم».

آیا این اعتراف امام موجب تلخکامی است؟ اگر هم باشد تجربه ای است که در آینده انقلاب کشور باید به کار گرفته شود تا از تلخی مجدد جلوگیری شود. امام با صراحت واژه «شیرین» را نیز به کار می برند و همان چیز هایی را شیرین می دانند که عنوان آن اکنون برای برخی از انقلابیون سابق موجب تلخکامی است. امام می فرمایند: «چه شیرینی بالاتر از این که ملت ما شیشه حیات امریکا را در این کشور خرد کرد» و «چه شیرینی بالاتر از اینکه ملت ما ریشه های ملی گرایی و نفاق را خشکانید». واقعاً امروز شعار مرگ بر امریکا برای برخی از یاران دیروز امام موجب شیرین کامی است؟ قطعاً اینگونه نیست. امام شرط پایبندی به آن شیرینی را باور به عدم اجتماع بین «رفاه- مبارزه» می دانست و این دقیقاً همان چیزی بود که برخی مدیران کشور با دست یافتن به «رفاه» ملت را از «مبارزه» (بخوانید شعار) خسته دیدند.

شعار زمانی تلخ است که ملت احساس کند برای سرگرمی آنان یا دادن آدرس غلط سر داده می شود، وگرنه شعاری که شعاردهندگان آن آماده پرداخت هزینه آن باشند، مقدمه عمل است.

تلخکامی زمانی است که عزت ملی یک ملت که در 170 سال منتهی به انقلاب اسلامی به بدترین نوع و روش ممکن لگدمال شده است، به پای شکم قربانی کنیم و او را متهم کنیم که برای سفره ای رنگی تر حاضر است سیادت قدرت های فاسد جهانی را بپذیرد . تلخکامی زمانی است که ملت ما دوباره از معاهدات 1907، 1919، 1933، تالبوت و رژی و... سردرآورد. تلخکامی یک ملت زمانی است که احساس کند حاکمان آنان مثل آنان زندگی نمی کنند و اندرون و بیرون آنان دوگانه است.

در مسئله هسته ای اگر ظلمی در حق تیم هسته ای صورت گیرد نیز موجب تلخکامی است اما دستیابی به محور مطالبات قدرت های جهانی و صهیونیست ها در مذاکرات از زبان غیر موجب تلخکامی بیشتر است. مگر 1+5 بعد از لوزان کاهش مجدد سانتریفیوژ های فردو و آمار مراکز نظامی و افراد مورد مصاحبه را به دولت اعلام نکردند. آیا برای شیرین کام ماندن ملت این خبرها گفته نمی شود؟ و مگر رهبری نفرمود چیز محرمانه نداریم و همه چیز را به مردم بگویید. آیا نگفتن این حقایق برای پیشگیری از تلخکامی ملت است یا دمیدن در «شیرینی کاذب» برای آن؟ تلخی امروز به مراتب بهتر از تلخی آینده است. دولت نیز اگر بخواهد کام خود را شیرین کند باید به ملت بگوید تا اینجا پیش رفتیم اما دشمن به دنبال سرک کشیدن به «پستوی» شماست و ما دیگر اجازه نمی دهیم مطالبات آنان تحقق یابد. در این صورت هم ایستادگی ملی همراه دولت خواهد بود هم جریانات سیاسی کشور یکپارچه پشت دولت خواهند ایستاد و هم دولت در انتخابات آتی با آمیزه ای از صداقت و تلاش معرفی خواهد شد و اگر گشایشی هم نباشد در تاریخ آیندگان ننگی نیز ثبت نخواهد شد.

بیکاری و تورم موجب تلخکامی است و به قول رئیس جمهور محترم با شعار هم حل نمی شود اما «اشتغال صدقه ای» برای یک ملت که به تازگی از سلطه جباران خارج شده است، شکننده تر از بیکاری است. امام فرمودند کاری که نمی توانید، برای مردم بگویید انجام ندهید. حال اگر آنچه بگوییم موجب تلخکامی شود بدین معنی است که انجام آن اشتباه بوده است. دشمن به حقوق ما دست انداخته است. دولت تلاش می کند این حقوق را پس بگیرد و بخشی از ملت به روش های تعامل نقد دارند و توقع دارند لااقل در ترازی ملامت شوند که دشمن ملامت می شود. ایستادگی در مقابل زیاده خواهی دشمن موجب شیرین کامی عمومی است. «خرد شدن شیشه حیات امریکا» موجب شیرین کامی امام و ملت شد. باور کنیم امام هنوز زنده است و ملت همان ملت. رئیس جمهور محترم بارها به عدم خط کشی بین ملت توصیه کردند. امید است این شعار نیز محقق شود و شیرین کامی ملت و یکپارچگی آن همسو باشد.

پیوند شوم صهیونیستی- سعودی!

سید هادی سیدافقهی: ارزیابی بحران یمن، جدای از دیگر تحولات منطقه از جمله عراق، لبنان، سوریه و حتی فلسطین اشغالی نیست. هرگاه به طرح کلان «خاورمیانه بزرگ» نظری بیفکنیم ملاحظه خواهیم کرد که تمام آشوب ها و شورش های هدایت شده، بنا به قول کاندولیزا رایس، وزیر خارجه اسبق ایالات متحده، از یک اتاق فکر و اتاق جنگ به طور هم زمان در حال مدیریت هستند. اهداف ترسیم شده این اتاق فکر عبارت است از: یکم- سیطره و تسلط آمریکا بر مقدرات منطقه، بهره برداری از منابع طبیعی کشورها از جمله نفت و گاز، تسلط بر دریاها، تنگه ها و آبراه ها و مناطق استراتژیک؛ دوم- حفظ بقا، امنیت و اقتدار رژیم صهیونیستی در منطقه به عنوان «شمشیر داموکلس» بر گردن کشورهای عربی و سوم- مقابله با انقلاب اسلامی ایران و سرکوب جنبش های آزادی بخش در فرایند بیدار اسلامی.

این اهداف توسط اتاق فکر اشاره شده، مهندسی و طراحی می گردد و به وسیله ژنرال های خبره آمریکایی، ناتو و رژیم صهیونیستی و برخی هم پیمانان غیرعرب مانند ترکیه و با همراهی بعضی کشورهای حوزه جنوب خلیج فارس به اجرا در می آید. علاوه بر این، بهره گیری از چنددستگی ها و اختلافات در منطقه ما به اشکال گوناگون وجود دارد. اختلافات سنی- شیعه و اسلام - مسیحیت از جمله این چند دستگی هاست. در کشورهایی نظیر مصر و سودان به دلیل اینکه اکثریت قریب به اتفاق از اهل سنت هستند، تنش های مسیحیان و مسلمانان در دستور کار قرار دارد. اختلافات فرقه ای، نژادی، قومیت ها و حتی تعارضات قدیمی مرزی و آبی از جمله مسائلی است که کارگروه های وابسته به اتاق های فکر در حال بررسی و کار بر روی آنها هستند. در این چارچوب کلی می توانیم به بحث یمن برسیم.

یکی از اعضای ثابت و محوری این اتاق جنگ، رژیم صهیونیستی با محوریت لابی و منظومه صهیونیسم بین الملل است که با تمام قوا و توان، در صدد تجزیه کشور های منطقه، تضعیف ارتش ها و متلاشی کردن اقتصاد کشورها و غصب منطقه است. این طراحی، هم به صورت داخلی و هم به شکل بین کشورها در حال اجراست؛ به نحوی که عربستان با همراهی 9 کشور دیگر، با یک کشور برادر، هم زبان، هم کیش و هم خون به نام یمن در حال جنگ است. نمونه درون کشوری آن عبارت است از کشتار عراقی به دست عراقی، قتل مصری به دست مصری و سوری، به دست سوری. در نتیجه با قطع و یقین می توان نتیجه گیری کرد که رژیم صهیونیستی، هم در طراحی و مدل سازی این تهاجم وحشیانه و بزدلانه و هم در اجرا و عملیاتی کردن این نقشه ها با عربستان سعودی هماهنگی و ارتباط کامل دارد.

برخی از نشانه ها در این راستا دلالت بر مفاهیمی روشن دارد. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم کودک کش به صراحت اعلام کرده بود که از حمله به یمن استقبال می کند زیرا محور ایران– یمن را برای همه بشریت خطرناک می پندارند. حتی کار از این هم فراتر رفته و رژیم صهیونیستی اعلام کرد در صورت ورود ایران به معادله جنگ یمن و تهدید عربستان سعودی به موشک باران مناطق حساس، به این کشور پیشنهاد داده، می تواند فن آوری «گنبد آهنین» را به منطقه «جازان» این کشور واقع در مرز با یمن انتقال دهد. فرود غیراضطراری هواپیمای سعودی در فرودگاه بن گوریون که حامل برخی مسئولین ارشد امنیتی از جمله محمد بن نایف یا محمد بن سلمان بوده است، از دیگر قرائن این همکاری و حمایت نزدیک امنیتی، لجستیکی بین عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی است.

برخی، در صحت چنین گزارش هایی تشکیک می کنند در حالی که حمایت رژیم صهیونیستی بسیار صریح تر از آن است که بتوان در آن خدشه وارد کرد. در مطبوعات غربی، بدون هیچ شرم و حیایی از این همکاری و طراحی اتاق های فکر، سخن به میان می آید و صراحتاً عنوان می کنند که باید یک جبهه «صهیونیستی – سنّی» در برابر جبهه «ایرانی – شیعی» تشکیل گردد. این در حالی که است مقامات سعودی این ارتباط را هیچ گاه انکار نکرده و ابراز دشمنی و عداوت با رژیم صهیونیستی ننموده اند و در مقابل با جبهه مقاومت از جمله حزب الله لبنان اظهار خصومت می کنند. بنابراین از کنایه های اظهر من التصریح می توان دریافت که چنین همکاری هایی وجود دارد.

در مدتی که از این حمله ددمنشانه می گذرد، روشن شد که این حمله، همانند حملات رژیم صهیونیستی به فلسطین و لبنان است و عربستان، از جهت وحشی گری به رژیم کودک کش اقتداء کرده است.

در همین راستا عربستان، هم به مساجد، هم به حسینه ها و هم به آثار باستانی نیز حمله کرد، تا جایی که شاهد بودیم هواپیماهای متجاوز سعودی مقبره شهید سید حسین بدر الدین الحوثی (بنیانگذار جنبش انصار الله یمن) را در منطقه مران در استان صعده بمباران کردند و حتی از بمباران مقبره این قهرمان بزرگ نیز فروگذار نکردند.

همزمان با بمباران شدید و وحشیانه عربستان سعودی و هم پیمانانش، ارتش یمن، کمیته های انقلابی و در رأس آن، انصارالله در حال پیشروی هستند که این امر، به معجزه شبیه است و این پیشروی ها نشانه پیروزی انصارالله است. انسجام مردم، حول محور حوثی ها به عنوان پیشقراول این نبرد برای قطع دستان عربستان سعودی، بیشتر و مستحکم تر شده است.

بمباران های پر حجم هوایی، نتوانسته به تشکیلات و بدنه نظامی انصارالله آسیب جدّی وارد کند و این در حالی است که نیروی زمینی سعودی نیز از ورود به جنگ زمینی بسیار بیمناک است زیرا در مناطق صعب العبور و کوهستانی قادر به عملیات نیستند. در سال 2009، عربستان سعودی به صورت مستقیم و زمینی وارد جنگ با انصارالله شد اما این تهاجم نتیجه ای جز منفجر شدن تانک ها، اسارت نیروهای سعودی و ورود انصارالله به خاک عربستان نداشت. راهبرد حوثی ها ابتدا تامین امنیت داخلی، پاکسازی عناصر داعش، القاعده و وفاداران عبدربه منصور هادی و سپس برنامه ریزی برای پاسخ نظامی است.

حمله متقابل قبایل هم پیمان انصارالله به مناطق مرزی و نفت خیز عربستان مانند نجران و جازان منجر به غنیمت گرفتن سلاح های گوناگون شده است. تمام یمن تحت محاصره هوایی و زمینی قرار دارد و ادّعاهای کذب کمک تسلیحاتی ایران به انصارالله با توجه به وقایع اخیر رنگ می بازد. عربستان توانسته است آسیب های ناجوانمردانه ای به ارتش، انصارالله، مردم و زیرساخت های یمن وارد کند اما آنچه را نتوانسته مورد تهاجم قرار دهد عبارتست از اراده مردم، جنگاوری و باورمندی ملت بزرگ یمن بر حقانیت راهی است که در حال طی کردن آن هستند.

ضرورت نگاهی نو به حریم خصوصی در فضای سایبر

سعید ونکی: عصر اطلاعات، ارتباطات و دانایی و به عبارتی قدرت پردازش اطلاعات و به هم پیوستگی جهانی و رواج جامعه اطلاعاتی موجب اجساس خطر نسبت به تجاوز حریم خصوصی دیگران شده است و امروزه اکثر کشورها می کوشند قوانین جدیدی را منطبق با تحولات تکنولوژی تدوین کنند. مسئله ای که با درنظر گرفتن ظهور، رواج و فراگیری تکنولوژی های نوین در جامعه،ضرورت بررسی تفصیلی این امر را ایجاب می کند.

در اسناد بین المللی، حق حریم خصوصی چه در فضای حقیقی و چه در فضای مجازی به رسمیت شناخته شده است و نهادهای نظارتی بین المللی؛ براجرای آن تعهدات نظارت می کنند. اما در جامعه ما، با توجه به نوپا بودن تکنولوژی های ارتباطی و اطلاعاتی، هنوز بسیاری از حوزه های مربوط به حقوق ارتباطی، ناشناخته و خاکستری مانده است.

بدیهی است پیوستن دولت ها به این تعهدات در قبال شهروندان و پایبندی آن ها موجب مصونیت بیشتر حریم خصوصی افراد می شود. البته نوع حکومت مردم سالار یا دیکتاتوری در برخورد با این معاهدات، در رعایت حق حریم خصوصی تاثیر می گذارد. در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و در اصول 22 و 25، ضرورت رعایت حریم خصوصی مورد توجه قرارگرفته است اما در قوانین موضوعه وبه عبارتی، قوانینی که حقوق را ناشی از اراده حاکم یا قدرت می داند و ملاک را اثبات پذیر بودن و محقق شدن قانون می داند، اهتمام برای رعایت این حق آن چنان که باید و شاید در خور نیست.

بنابراین مساله تحولات تکنولوژیک ،در حیطه حریم خصوصی قرار می گیرد. ایجاد توازن میان دو حوزه خصوصی و عمومی که مربوط به رفتار دولت با شهروندان می شود، از تعارضات جلوگیری می کند.

تعریف حریم خصوصی قلمرویی از زندگی فردی است که آن فرد نوعاً و عرفاً و یا با اطلاع قبلی انتظار دارد دیگران بدون رضایت وی به اطلاعات راجع به آن قلمرو دسترسی نداشته باشند و به آن وارد نشوند و آن را مورد تعرض قرار ندهند. ادعای داشتن حق حریم خصوصی مختص اشخاص حقیقی در برابر اشخاص حقیقی و حقوقی خصوصی و همچنین در برابر اشخاص حقوقی عمومی و دولت، قابل طرح است . سه منشا اصلی نقض حریم خصوصی را تکنولوزی ، دولت یا به تفسیر بهتر حاکمیت، و شهروندان دانسته اند و در زمینه تکنولوژی رسانه ای و پیدایش غول های قدرتمند رسانه ای، اصل بر حفظ حریم خصوصی و اطلاعات افراد است مگر در مواردی که قانون یه صورت استثنا بر آن اصل، مقدم باشد.

این اصل از حق آزادی انسان برای کسب، پردازش، انتشار و انتقال داده ها نشات می گیرد. در مورد دولتها اصل بر ممنوعیت دخالت در حریم خصوصی است و نمایندگان واقعی مردم در پارلمان در یک نظام مردم سالار، قوانینی را برای جلوگیری از تجاوز و سوء استفاده از این حق، وضع می کنند. اما در ایران و به علت نوپایی تکنولوژی های ارتباطی و فضای سایبر و حقوق و حریم ها و مرز های مشخص نشده آن ، ضرورت توجه بیشتر به این موضوع، به چشم می خورد و انتظار می رود که مسئولان امر نسبت به انجام این تعهدات، مبادرت ورزند.

چرایی سکوت معنی دار صدا وسیما

علامه عزیزی: جلوگیری از سخنرانی یادگار امام(ره) در مراسم سالگرد ارتحال امام خمینی سال 89 آغازی دوباره از اقدامات متحجرینی بود که از سال های آغاز نهضت روح الله کبیر قرابتی با آرمان های امام خمینی نداشتند. متاسفانه همین گروه شکست خورده دلواپس با سابقه طولانی در دشمنی با مکتب بنیانگذار انقلاب اسلامی با ریشه دواندن در برخی از نهادهای انقلابی تیشه به ریشه آرمان های امام خمینی می زنند. پر واضح است دشمنی گروهای تندرو با بیت امام بخصوص سید حسن خمینی چند دلیل بارز دارد: 1- محبوبیت علامه سید حسن خمینی در میان طلاب و علمای حوزه های علمیه 2- محبوبیت و مقبولیت یادگار امام(ره) در میان آحاد ملت 3- شخصیت کاریزماتیک ایشان . حال چرا دلواپسان از بیت امام می ترسند؟ واضح و مبرهن است وقتی یادگار امام بیشتر از آنکه «یادگار امام» باشد، «تجلی امام برای نسل جدید» است مهر او را در دل مردم ریشه انداخته است. از آنجایی که این گروه قلیل مثل همیشه جایگاهی در میان مردم نداشته و درافکار افراطی و بنیادگرایانه خود غرق هستند، دست به هر کاری می زنند. بی گمان خط سیر صدا و سیما در سال های اخیر از خواست و اراده مردم دورتر و دورتر شده و بیت شریف و معظم امام را به تیغ حذف خود سپرده است. دغدغه نگارنده مختص نفوذ دشمنان بیت امام(ره) در رسانه به ظاهر ملی است وقصور صداوسیما در پخش زنده همایش «بانوی انقلاب» و سفر سید حسن خمینی به گرگان حتی در شبکه استانی! امری مشهود است و در جهت دفاع از آرمان های انقلاب و خواست مردمی باید کمیسیون های مسوول نظارتی در مجلس خبرگان به این موضوع رسیدگی کنند.

جالب این است دو واقعه سفر یادگار امام به گرگان و استقبال باشکوه مردم از ایشان با تجمع عده قلیلی دلواپس در مشهد در یک روز صورت گرفت.در یک سو خیل عظیمی از مردم به استقبال سیدحسن خمینی رفته و از سوی دیگر عده ای دلواپس با قصد تضعیف تیم مذاکره کننده هسته ای، قرار داشتند.در این بین صداوسیما با اقدامی جناحی تجمع چند صد نفری مشهد را با پوشش خبری و پخش تصاویر متنوع آنچنان بزرگ جلوه می دهند که انگار تصور می کنند با سانسور خبر استقبال پرشور مردم گرگان می توانند جایگاه فرزندان امام(ره) را در دل های مردم تضعیف کنند اما غافل از این موضوع، سید حسن خمینی به هر شهری از ایران اسلامی سفر کند با سیل عظیمی از مردم روبرو خواهد شد و انگار مسئولان صدا و سیما به این موضوع واقف نیستند همچین اقدامات جناحی آنها نه تنها بر جایگاه بیت معظم امام خدشه ای وارد نمی کند، بلکه پیوند مردم با بیت امام خمینی(ره) را بیشتر می کند.همانطور که استقبال کم نظیر مردم گلستان از یادگار امام پیام عشق مردم به امام رامخابره کرد و این نشانه بارزی از ارج و منزلت بیت معظم امام خمینی در بین آحاد ملت ایران است.

حال این سوال پیش می آید مسئولان این رسانه تا کی این اقدامات جناحی خود را ادامه خواهند داد؟ آیا مسئولان صدا وسیما سخنرانی سید حسن خمینی در مراسم ارتحال حضرت امام(ره) در حرم مهر را نیز سانسور خواهند کرد؟! به نظر نگارنده مسئولان صداو سیما باید به این نکته توجه کنند در قبال علاقه مردم به بیت امام مسئول هستند و این وظیفه را دارند که عشق و علاقه مردم به بیت امام را نه تنها برای مصرف داخلی بلکه در جهت نشان دادن عمق رابطه مردم و نظام جمهوری اسلامی با توجه به علاقه و محبت وصف ناپذیر مردم به یادگار امام(ره) پوشش خبری گسترده بدهند و این سکوت معنی دار در قبال بیت معظم امام با وجود عشق مردم به امام خمینی (ره) جایز نیست.

مخالفت با آمریکا یا توافق هسته ای؟

صادق زیباکلام: «... هرگونه ضعفی در مذاکرات، این جرئت را به آنها (آمریکایی ها) می دهد که سنگرهای استقلال ما را اشغال کنند». «نمی گذاریم روحانی، آرمان های انقلاب را به باد دهد. حقیقت ٣٥ساله انقلاب نشان داده آنچه نهضت را نگه داشته و جلو برده حقوق دان ها نیستند، بلکه سرهنگ ها هستند. از حقوق دان ها به جز مذاکرات بی خاصیت ندیده ایم. امیدی به اینکه آبی از شیطان بزرگ گرم شود نیست». «خیلی ها بودند که با کدخدا ساختند، اما ببینید عاقبتشان چه شد؟ آزادی خرمشهر نشان داد می شود مقاومت کرد و در دهان کدخدا زد». این سه نقل قول متعلق به سه چهره شاخص و مقبول تندورهاست که چند روز پیش به مناسبت سالروز آزادی خرمشهر بیان کردند. قصد نگارنده این نیست که نشان دهد سالروز یک واقعه ملی، نظیر آزادسازی خرمشهر، چگونه مستمسکی در دست مخالفان توافق هسته ای می شود که از آن برای بی اعتبارکردن مذاکرات با ١+٥ و رسیدن به توافق بهره برداری می کنند. احتمالا این روزها اگر هر مناسبت دیگری- اعم از ملی یا غیرملی- باشد، مخالفان توافق هسته ای، آن را عَلَم خواهند کرد تا از آن برای ضربه به وجهه دولت و تلاش های تیم مذاکره کننده هسته ای برای رسیدن به توافق، استفاده کنند. اینکه مسئول تیم مذاکره کننده قبلی که قریب به شش سال با شش کشور، مذاکره کرد و نتوانست حتی به اندازه یک میلی متر پیشرفت و موفقیت به دست آورد...

و به قول دکتر ولایتی، پشت میز مذاکره بیانیه اخلاقی می خواند و به جای پرداختن به موضوع هسته ای به ارائه راهکار برای رفع فقر در جهان می پرداخت و باعث شد کشور در سال های ٨٩ تا ٩٢شرایط ناخوشایند اقتصادی پیدا کند، حالا در رأس منتقدان تیم مذاکره کننده قرار گرفته و آزادسازی خرمشهر در سال ٦١ را به مذاکرات هسته ای می چسباند، خیلی نیازی به تجزیه و تحلیل ندارد، اما این سه نقل قول و حجم گسترده ای نقل قول های مشابه، این سؤال را به ذهن متبادر می کند که به راستی انگیزه مخالفان توافق هسته ای با غرب چیست؟ آیا آنها نگران هستند این توافق آن طور که باید و شاید برای منافع ملی ما دستاوردی به همراه نداشته باشد؟ یا آنکه اساسا نه هزینه و فایده منافع ملی چندان برایشان مطرح است و نه جزئیات توافق، بلکه مسئله مهم برایشان آن است که اگر تهران- واشنگتن به توافق برسند، تکلیف مواضع آنها در قبال غرب چه خواهد شد؟ این ابهام و تردید از آنجا هر روز بیش ازپیش تقویت می شود که هر چه جلوتر می رویم و به دهم تیرماه نزدیک تر می شویم، یک طیف سیاسی مشخص، به طور منظم بر حجم آتش توپخانه علیه دولت روحانی و حامیان توافق هسته ای می افزاید.

اگر یادمان باشد در نخستین روزهایی که بیانیه لوزان قرائت شد، این جریان با برداشتن علم «فکت شیت»، علیه مباحث اعلام شده جبهه گیری کرد. سپس به تدریج این علم را زمین گذاشته و خواهان آن شدند که تیم مذاکره کننده باید مخالفان بیانیه را مجاب کند که «برنامه جامع اقدام مشترک» به سود ایران است. آن را هم کنار گذاشتند و مسئله «دبه» را در بوق کردند. پس از آن، موضوع بازدید از مراکز نظامی را مطرح کردند و سرانجام امروز به کل و به جزء و به اصل و به فرع، توافق هسته ای را کنار گذارده و حرف دلشان را می زنند که همان داستان مخاصمه با آمریکاست.

به باور نگارنده، مسئله آنها توافق هسته ای نیست، مسئله این است که دولت یازدهم و تیم مذاکره کننده نظام، چرا به ایالات متحده اطمینان کرده اند. در عین حال به نظر می رسد از این مرحله هم در حال عبور بوده و به تدریج مطرح می کنند که اساسا چرا با آمریکایی ها مذاکره کردید؟ آمریکا که تغییری نکرده و از ابتدا، قابل مذاکره نبوده است. از اول هم آقای روحانی اشتباه کرده با تیم مذاکره کننده ایالات متحده وارد گفت وگو شده است. نقل قول هایی را که برای نمونه در ابتدای یادداشت آوردیم، مبین آن هستند که چرا دولت یازدهم فکر می کند می شود با ایالات متحده به تفاهم رسید؟ به بیان دیگر موضوع آنها نه مناقشه هسته ای، نه بازرسی از مراکز نظامی، نه تعداد سانتریفیوژ ها، نه برداشته شدن تحریم ها در یک یا چند مرحله و نه هیچ یک از بهانه هایی است که بعد از لوزان مطرح کرده اند.

موضوع تندروها این است که چرا عده ای به جای تقویت مقابله با ایالات متحده، فکر کرده اند می توان با ایالات متحده به نتیجه رسید؟ به نظر می رسد به جای مذاکره با ١+٥، باید ابتدا مذاکراتی میان خودمان داشته باشیم که به راستی با موضع این جریان چه می خواهیم بکنیم؛ چون هر نوع مصالحه ای بین ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته ای صورت بگیرد، این گروه با آن به مخالفت خواهند پرداخت؛ چراکه «دلواپس» آن هستند که سکه آنها در بین حامیان خودشان هم از رونق بیفتد.

داعش، بلای آسمانی یا تقصیر زمینی؟

غلامرضا کمالی پناه: در تاریخ جهانگشای جوینی، از زبان چنگیز مغول نقل شده است که «شما (ایرانیان) گناه کرده اید و من قضای آسمانی هستم که خداوند بر سر شما نازل کرده است (!!!)» البته شنیدن و قبول این سخن برای مردم تقدیرگرای آن روز که به شدت در رنج و فشار و قتل و نهب و غارت به سر می بردند و نالایقی و ستم و بی امنیتی و بی عرضگی حاکمان آن روز، آنان را در چاه ویل استیصال انداخته بود کار سختی نبود و لذا از هر سویی که سیل عذاب بر سرشان روان می شد، چاره ای جز تسلیم نداشتند. غافل از اینکه بسیاری از بلاها و رنج ها تقدیر ما نیست، بلکه تقصیر ماست. هر تغییری بیرون از خواست و اراده ملت ها نیست. "ان الله لا یتغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم..."

به گفته اقبال لاهوری:
خدا آن ملتی را سروری داد/که تقدیرش به دست خویش بنوشت
به آن ملت سر و کاری ندارد/که دهقانش برای دیگران کِشت
اگر بدبختی و عذاب بر سر مردمی فرود آید، نتیجه آه و دود دل هایی که به آسمان رفته و حالا تبدیل به عذاب گشته و بر سرشان نازل شده است. این عذاب می تواند حمله مغول باشد یا صاعقه یا وبا یا داعش و یا هر چیز دیگری. از امام صادق (ع) نقل شده است که می فرمود: پدرم همواره می فرمود: "خداوند قضای حتمی رانده که از هیچ بنده ای نعمتی را که به او ارزانی داشته از او سلب نکند مگر آنکه خود بنده کاری کند که مستوجب سلب نعمت شود، در آن صورت آن نعمت را به خاطر آن گناه سلب می کند..." داعش وسیله سلب نعمت مسلمانان شده است. همان گونه که چنگیزخان مغول امنیت و آرامش و آبادانی را از ایران و مناطق اطراف گرفت. همان گونه که چندی پیش حسن نصرالله، دبیر کل حزب الله در سخنان کوبنده ای، هوشیارانه گفت: خطر داعش نه برای مسلمانان بلکه برای کل بشریت است. داعش همه چیز را می خواهد. آش را با جاش می خواهد. برای او سنی، شیعه، مسیحی، زرتشتی، بودایی،ایزدی و... تفاوتی ندارد.

در گورهای دسته جمعی آن می توان اجساد همه افراد از هر قوم و دینی را مشاهده کرد. نه دین دارد نه آزادگی. داعش برای تضعیف قدرت گروه یا مذهب یا کشور خاصی نمی جنگد و حتی برای تثبیت قدرت خودش هم مبارزه نمی کند بلکه این فرزند نامیون شیطان برای نابودی بشریت خلق شده است. از چراغ جادوی ترکیه، قطر، عربستان، آمریکا و صهیونیست غولی متولد شده است که به هر سمتی روی می آورد کارش نابودی است. به پرندگان کمیاب رحم نمی کند؛ قلعه های باستانی را ویران می کند؛ آتش شهوتش را با سوزاندن عفت و نجابت دختران و زنان مسلمان فرو می نشاند و اسمش را جهاد نکاح می گذارد. هر شخصی را که تسلیم آنان نشود، درجا به طرز فجیعی می کشد. آدمی اکنون سخن بر سر بودن و نبودن است. چند نکته در این جا مختصراً قابل یادآوری است.

یکم)همان گونه که آن دلاورمرد ایرانی، سردار قاسم سلیمانی گفته است «داعش توطئه آمریکا در منطقه است و آمریکا هیچ اراده ای برای مقابله با آن ندارد.» این سخن درستی است. واقعیت این است که اکنون در منطقه دیگر رقابت میان روسیه و آمریکا نیست. رقابت واقعی میان آمریکا با ایران بر سر نفوذ در کشورهای منطقه است. در این رقابت خونین، یا کشی شده است. در یک طرف آمریکا، ترکیه، قطر، عربستان، مصر، صهیونیسم و حامیان آنها قرار دارد و در طرف دیگر ایران، حزب اله ، شیعیان عراق، حکومت سوریه، انصارالله قرار گرفته است.

آمریکا از این که سالها در منطقه جنگیده است و پول و جان مردمش را در عراق و افغانستان و... بر باد داده است ولی عملاً به نفع ایران شده است، احساس شکست می کند. چندی پیش جان مک کین و رئیس کمیته نیروهای مسلح مجلس سنای آمریکا گفته است: "برنده نهایی در کل این مناقشه داعش نیست بلکه ایران است. زیرا این ایران است که اکنون کنترل چهار کشور را در دست دارد." (رجوع کنید به سخنان مک کین در سوم خرداد 94) از دل این سخن می توان دریافت که داعش نقشه آمریکاست برای بیرون آوردن اختیار کشور از دست ایران. پس این نقشه آمریکایی عملاً توطئه ای علیه ایران است.

دوم)برخی از افراد و گروه ها در داخل و خارج از کشور با نظام مشکل دارند. آنچنان گرفتار کینه و غرض هستند که از عمق موضوع دور مانده اند و گاهی در تحلیل های آبکی خود، ایران را مقصر به شمار می آورند و حتی آرزوی شکست ایران را دارند.

اگر با نظام مشکل دارند، حداقل برای کشور و مردم خود باید نگران باشند. اما این گونه نیست. برخی شب تا صبح پای ماهواره ها می نشینند و سخنان افراد زخم خورده را گوش می دهند و بی تامل به تقلید از آن ها، این سخنان را تکرار می کنند . یادآور حکایت آن شخصی است که روزی وارد خانقاهی شد. خرش را به نگهبان داد تا آن شب از آن مراقبت کند. درویشان آن خر را بی خبر صاحبش بردند و فروختند و از پول آن ولیمه ای درست کردند. شامی ترتیب دادند. پس از شام، شروع به رقصیدن و پایکوبی کردند.

در حین پایکوبی می گفتند: خر برفت و خر برفت و خر برفت. این مسافر بیچاره بی خبر از ماجرا، شروع کرد به رقصیدن و می گفت: خر برفت و خر برفت و خبر برفت. نگهبان چندین بار آمد تا به صاحب خر خبر دهد. اما وقتی می دید که او هم با دیگران همراه شده و با خوشحالی فریاد می زند «خر برفت» چیزی نگفت و رفت. فردا که همه خانقاه را ترک کردند. مسافر رفت سراغ نگهبان تا خر خود را بگیرد و سوار شود و برود. اما نگهبان حکایت را به او گفت.

مرد عصبانی شد که چرا به من نگفتی؟ نگهبان گفت: من چندین مرتبه آمدم که به شما اطلاع دهم ولی دیدم که شما با درویشان همراه شده اید و خر برفت و خر برفت سر می دهید. مسافر فهمید که کلاه سرش رفته است. مولوی در شرح حالش می گوید: خلق را تقلید شان بر باد داد/ای دو صد لعنت بر این تقلید باد. کینه توزان و مخالفان ساده لوح داخلی و خارجی متوجه باشند که فریب «خر برفت و خر برفت» توطئه گران را نخورند.دوستان باید این داستان را خوب بشنوند. چنین داستان هایی خود حقیقت نقد حال ماست.

به گفته حسن نصرالله "اگر در حلب، حمص و دمشق نمی جنگیدیم باید در بعلبک، هرمل و ... (شهرهای لبنان) می جنگیدیم." اگر نیروهای دلاور و با هوش ما در سپاه قدس و سایر عوامل اطلاعاتی و سربازان گمنام ما در خارج از ایران، در عراق، در سوریه و... با داعش و تکفیری ها نمی جنگیدند و انان را در آن جا زمینگیر نمی کردند بی تردید باید در کرمانشاه، کردستان، خوزستان، سیستان و... با آنان می جنگیدند. اگر اجازه می دادیم دولت های عراق و سوریه و سایر دوستان ما در منطقه سقوط کنند، امروز این امنیت را نداشتیم. باید متوجه باشیم که دشمنان ایران خاری به نام داعش ایجاد کرده اند که در پای ایران فرود برود، ولی به یاری خدا این خار در چشم دشمنان فرو خواهد رفت. مکروا و مکرالله والله خیر الما کرین. بدبختی این است که داعش بلای آسمانی نیست بلکه حاصل کج فهمی و کم عقلی ما مسلمان است.

نکاتی پیرامون حذف سهمیه بنزین

رضا بوستانی: در هفته گذشته دولت در اقدامی غیرمنتظره قیمت حامل های انرژی را اصلاح کرد. یکی از این اصلاحات افزایش قیمت بنزین و حذف سهمیه ماهانه درنظر گرفته شده برای خودروها بود. این اقدام از سه جهت به بهبود کارآیی در نظام اقتصادی کمک می کند.

اول؛ منطق اقتصادی حکم می کند که برای یک کالا تنها یک قیمت وجود داشته باشد و اعمال سهمیه بندی باعث کاهش کارآیی نظام قیمت ها می شود؛ بنابراین حذف سهمیه بنزین اصلاحی است که باعث تقویت نهاد بازار شده و تخصیص بهتر منابع را تضمین می کند.

دوم؛ دولت با این اقدام خود توزیع یارانه غیرمستقیم به دارندگان خودرو را کاهش می دهد؛ بنابراین سیاست دولت از این جهت در راستای تخفیف ناکارآمدی است که از مدت ها قبل در اقتصاد نمایان شده بود. سوم اجرای هر سیاستی که با افزایش درآمدها یا کاهش مخارج دولت به توازن بودجه کمک کند، در نهایت با کاهش فشار بر سیستم بانکی و بانک مرکزی به کاهش تورم و اصلاح محیط اقتصادی کمک خواهد کرد؛ بنابراین تردیدی وجود ندارد که از بعد اقتصادی سیاست دولت در راستای منافع بلندمدت جامعه خواهد بود.

البته برای تضمین موفقیت سیاست هدفمندی یارانه ها و اصلاحات قیمتی باید به محیط کلان اقتصادی نیز توجه داشت. موردی که در اصلاحات قیمتی گذشته کمتر به آن توجه شد. مسلما افزایش یک قیمت به معنی ایجاد تورم نیست؛ اما اگر افزایش قیمت یک کالا به شکل گیری انتظارات قیمتی کمک کند حتما رشد سطح قیمت ها را به دنبال خواهد داشت؛ بنابراین دولتی در اصلاح قیمت حامل های انرژی موفق است که با افزایش قیمت انرژی و جلوگیری از رشد سطح قیمت ها، قیمت های نسبی را به نفع انرژی تغییر دهد. اگر این مهم در گذشته در نظر گرفته شده بود، اقتصاد را از انجام اصلاحات قیمتی هزینه بر در دفعات مکرر بی نیاز می ساخت. در نتیجه لازم است دولت ضمن اصلاحات قیمتی، با اقداماتی مناسب، تورم و انتظارات تورمی را نیز کنترل کند.

ذکر این نکته لازم است که اجرای غیرمنتظره سیاست هایی که به طور مستقیم بر رفاه شهروندان تاثیر منفی دارد خوشایند نیست. امروزه مزایای اجرای شفاف سیاست های اقتصادی بر همگان اثبات شده است. اجرای سیاست ها به صورت پیش بینی نشده امکان واکنش کارگزاران اقتصادی را محدود می سازد و اعتماد را که پشتوانه اصلاحات اقتصادی است مستهلک می سازد. از این رو دولت باید با طرح مسائل اقتصادی، آحاد مردم را در فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری مشارکت دهد. این مشارکت باعث ایجاد اعتماد متقابل و شفاف شدن محدودیت هایی می شود که دولت با آن روبه رو است. مشخص شدن هزینه ها و منافع هر سیاستی امکان ارزیابی صحیح جامعه را از اهداف سیاست گذار فراهم می آورد. از این رو تغییرات غیرمنتظره فرصت ایجاد همگرایی را از جامعه دریغ می کند.